คำอธิบาย
เหรียญพระแก้วมรกต ภปร.ฉลองกรุงรัตนโกสินทร์ 200 ปี พ.ศ.2525
พ.ศ.๒๕๒๕ เป็นปีที่มีงานฉลองกรุงรัตนโกสินทร์ครบ ๒๐๐ ปีอย่างยิ่งใหญ่ หนึ่งในภาระกิจหลักในวาระนั้นคือการบูรณะปฏิสังขรวัดพระศรีรัตนศาสดาราม โดยมีพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯพระราชทานให้สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาสยามบรมราชกุมารีทรงเป็นองค์ประธาน และเพื่อเป็นทั้งที่ระลึก และสมนาคุณการระดมทุนบริจาคเพื่อการนี้ คณะกรรมการฯได้กราบบังคมทูลขอพระราชทานจัดสร้างเหรียญพระแก้วมรกตหลัง ภปร ขึ้นเป็นการเฉพาะอย่างปราณีตบรรจงทั้งในรูปลักษณะและพระราชพิธีพุทธาภิเษก
พระราชพิธีพุทธาภิเษกมีขึ้นในวันที่ ๑๓ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๒๔ ณ พระอุโบสถวัดพระแก้ว โดย พระมหาเถระจำนวน ๑๐ รูป ประกอบด้วย สมเด็จพระญาณสังวร วัดบวรนิเวศวิหาร กรุงเทพฯ พระมงคลราชมุนี (สุพจน์ โชติปาโล) วัดสุทัศนเทพวราราม กรุงเทพฯ พระราชสังวรญาณ (สนิท ถิรสินิทฺโธ) วัดศิลขันธาราม อ.โพธิ์ทอง จ.อ่างทอง หลวงพ่อถิร วัดป่าเลไลยก์ อ.เมือง จ.สุพรรณบุรี หลวงพ่ออุตตมะ อุตฺตมังกโร วัดวังก์วิเวการาม อ.สังขละบุรี จ.กาญจนบุรี พระครูพิพิธพัชรศาสน์ (หลวงพ่อจ้วน) วัดพระพุทธบาทเขาลูกช้าง อ.ท่ายาง จ.เพชรบุรี หลวงพ่อสุด วัดกาหลง อ.เมือง จ.เพชรบุรี พระครูสุตาธิการี (หลวงพ่อทองอยู่) วัดใหม่หนองพะอง อ.กระทุ่มแบน จ.สมุทรสาคร พระครูประดิษฐ์นวการ วัดวังมะนาว อ.ปากท่อ จ.ราชบุรี พระครูญาณวิจักขณ์ (พระอาจารย์ผ่องจินดา) วัดจักรวรรดิราชาวาส กรุงเทพฯ เข้านั่งปรกเจริญภาวนาอธิษฐานจิตในมณฑลพิธีราชวัตรฉัตรธง ประกอบพิธีพุทธาภิเษกต่อไป โดยในเวลาเดียวกันนี้พระภาวนาจารย์ พระเกจิอาจารย์ผู้ทรงวิทยาคุณทั่วราชอาณาจักรอีก ๙๐รูป ได้ร่วมพิธีนั่งปรกเจริญภาวนาแผ่จิตตานุภาพ รวมไว้เป็นหนึ่งส่งพลังจิตตภาวนา ณ วัดที่ประจำอยู่ เป็นการรวมกระแสพลังจิตให้เป็นหนึ่งเดียวส่งไปยัง “วัดพระศรีรัตนศาสดาราม (วัดพระแก้ว) มีอาทิ หลวงพ่อถิร วัดป่าเลไลยก์ จ.สุพรรณบุรี หลวงพ่อขอม วัดไผ่โรงวัว จ.สุพรรณบุรี หลวงพ่อแช่ม วัดดอนยายหอม จ.นครปฐม หลวงพ่ออุตตมะ วัดวังก์วิเวการาม จ.กาญจนบุรี หลวงพ่อละมูล วัดเสด็จ จ.ปทุมธานี พ่อเนื่อง วัดจุฬา มณี จ.สมุทรสงคราม หลวงปู่คร่ำ วัดวังหว้า จ.ระยอง หลวงปู่คำดี วัดถ้ำผาปู่ จ.เลย หลวงพ่อไพบูลย์ วัดรัตนวนาราม (อนาลโย) จ.พะเยา หลวงพ่อสงฆ์ จันทสโร วัดเจ้าฟ้าศาลาลอย จ.ชุมพร หลวงปู่ดุลย์ วัดบูรพาราม จ.สุรินทร์ หลวงพ่อสุด วัดกาหลง จ.สมุทรสาคร หลวงปู่ผาง จิตตคุตโต วัดอุดมคงคาคีรีเขต จ.ขอนแก่น หลวงพ่อเกษม เขมโก สุสานไตรลักษณ์ จ.ลำปาง หลวงปู่ศรี มหาวีโร วัดประชาคมวนาราม จ.ร้อยเอ็ด หลวงปู่ขาว อนาลโย วัดถ้ำกลองเพล จ.อุดรธานี หลวงพ่อจรัญ วัดอัมพวัน จ.สิงห์บุรี หลวงปู่แหวน สุจิณโณ วัดดอยแม่ปั๋ง จ.เชียงใหม่ หลวงปู่สิม พุทธาจาโร วัดถ้ำผาปล่อง จ.เชียงใหม่ หลวงพ่อเริ่ม วัดจุกกระเชอ จ.ชลบุรี ฯลฯ
เหรียญพระแก้วมรกตจำนวนล้านหรียญถูกจองหมดอย่างรวดเร็ว ไม่เพียงพอแก่ความต้องการของมหาชน เป็นเหตุให้คณะกรรมการต้องกราบบังคมทูลขอพระราชทานสร้างชุดที่ ๒ โดยพระราชทานพระราชวินิจฉัยโปรดฯให้เพิ่มข้อความ “พระราชศรัทธา” ไว้ใต้ตราสัญลักษณ์พระปรมาภิไธยย่อ “ภปร” เพื่อเป็นการจำแนกความแตกต่างระหว่างการสร้าง “ครั้งแรก” กับการสร้างใน “ครั้งที่สอง” ที่ประกอบพระราชพิธีพุทธาภิเษกใน วันพุธที่ ๙ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๒๔ โดยพระมหาเถระ ๙ รูป ดังนี้ สมเด็จพระญาณสังวร วัดบวรนิเวศวิหาร สมเด็จพระมหาวีรวงศ์ (วีน ธัมมสาโร) วัดราชผาติการาม กรุงเทพฯ หลวงพ่อแพ วัดพิกุลทอง จ.สิงห์บุรี หลวงพ่อพุธ ฐานิโย วัดป่าสาลวัน จ.นครราชสีมา หลวงปู่ครูบาพรหมา พรหมจักโก วัดพระพุทธบาทตากผ้า จ.ลำพูน หลวงพ่อผิว วัดสง่างาม จ.ปราจีนบุรี หลวงพ่อพริ้ง วัดโบสถ์โก่งธนู จ.ลพบุรี หลวงพ่อจ้อย วัดเขาสุวรรณประดิษฐ์ จ.สุราษฎร์ธานี พระครูถาวรชัยคุณ หลวงพ่อหมุน วัดเขาแดง จ.พัทลุง
ได้เงินสมทบทุนโดยเสด็จพระราชกุศลเพื่อการบูรณปฏิสังขรณ์ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ทั้งสิ้นถึง ๒๒๐ ล้านบาทเศษ
